قاينۇق يېزىسى

قاينۇق يېزىسىقاينۇق يېزىسى شىنجاڭ ئۇيغۇر ئاپتونوم رايونى ئىلى قازاق ئاپتونوم ئوبلاستى چاپچال شىبە ئاپتونوم ناھىيەسىنىڭ جەنۇبىي قىسمىغا جايلاشقان. ناھىيە بازىرى بىلەن بولغان ئارلىقى 28 كىلومېتىر. شەرق، غەرب، جەنۇب، شىمالى ئايرىم-ئايرىم ھالدا قوغۇنچى يېزىسى، 7-يېزا، 5-يېزا، جاغىستاي يېزىسى، 8-يېزا بىلەن تۇتاشقان.

قاينۇق يېزىسى قارمىقىدا: قاينۇق كەنتى، ئالىستان كەنتى، چېجى كەنتى، توپيارچى كەنتى، چوڭبۇلاق كەنتى قاتارلىق 5 كەنت ئاھالە كومىتېتى، 27 كەنت ئاھالە گۇرۇپپىسى بار.

قاينۇق يېزىسى تەۋەلىكىدە 2438 ئائىلە بار، ئومۇمىي نوپۇسى 11839 ئادەم، ئۇيغۇر، قازاق، خۇيزۇ، خەنزۇ قاتارلىق ئالتە مىللەت ئولتۇراقلاشقان. بۇنىڭ ئىچىدە ئۇيغۇرلار ئاساس قىلىنغان، ئومۇمىي نوپۇسنىڭ %90 تىن كۆپرەكىنى ئىگىلىگەن.

قاينۇق يېزىسىنىڭ ئومۇمىي كۆلىمى 420 مىڭ مو، بۇنىڭ ئىچىدە تېرىلغۇ يەر كۆلىمى 76 مىڭ 156 مو. 2004-يىلى قاينۇق يېزىسىنىڭ يېزا ئىگىلىك ئومۇمىي مەھسۇلات قىممىتى 32 مىليون 945 مىڭ 900 يۈەن، دېھقان-چارۋىچىلارنىڭ ئوتتۇرىچە ساپ كىرىمى 1681.69 يۈەن بولغان، تۈرلۈك چارۋا-مال 33675 تۇياققا (دانە) يەتكەن.

جۇڭيى دورا ماتېرىيالى بولغان زاراڭزىنىڭ تېرىلغۇ كۆلىمى چوڭ، يېزا بويىچە زاراڭزا تېرىلغۇ كۆلىمى ھەر يىلى 20 مىڭ مودىن ئارتۇق، يېقىن ئەتراپتىكى قوغۇنچى يېزىسى ۋە جاغىستاي يېزىسىدىمۇ زاراڭزا تېرىلغۇ كۆلىمى ناھايىتى چوڭ.

ئىقتىسادىي ئورمان، (ئاساسلىقى ئالما)نىڭ پۈتۈن يېزىدىكى ئومۇمىي كۆلىمى 5533 مو، مېۋە بەرگەن كۆلىمى 2000 مودىن ئارتۇق، تېرىلغۇ كۆلىمى چاپچال ناھىيەسى بويىچە 1-ئورۇندا، يېزىدىكى ھەممە دېھقان-چارۋىچىلارنىڭ مېۋىلىك دەرەخ تىكىشتەك بىر خىل ئادىتى بار. تېرىلغۇ يەرنى ئورمانغا قايتۇرۇش كۆلىمىنىڭ ئېشىشىغا ئەگىشىپ، قاينۇق يېزىسىنىڭ ئىقتىسادىي ئورمان كۆلىمى كۆرۈنەرلىك كۆپەيگەن.

قاينۇق يېزىسىنىڭ تارىخى ئۇزۇن، داڭلىق «قاينۇق قەدىمكى شەھەر خارابىسى» مۇشۇ يېزىنىڭ شىمالىي قىسمىغا جايلاشقان، بۇ يېزىدا بىپايان يايلاق، كەڭ كۆلەمدىكى مېۋىلىك باغ بار. ئۇيغۇرلارنىڭ نوپۇسى كۆپ، ئۇيغۇرلارنىڭ مىللىي ئالاھىدىلىكىگە ئىگە ساياھەت بايلىقىنى ئېچىش يوشۇرۇن كۈچى ناھايىتى زور.^[0]